„Manchester Guardian” z 16 maja b.r. przynosi korespondencję własną z Paryża „Poland’s Suppression of the Spirit. Ex-Communist’s Warning to the West”, która stanowi sprawozdanie z konferencji prasowej, jaką zorganizowano w Paryżu Czesławowi Miłoszowi po jego zerwaniu z régimem warszawskim. Wypowiedź poety polskiego, cytowana przez dziennikarza…
Nad bzdurą bez zmian
Sami nie wiemy, gdzie mieszkamy. W „Anglii okupowanej” – twierdzi Antoni Słonimski w artykule pod tym tytułem, umieszczonym w „Trybunie Ludu” z 9 października b.r. „Parę dni przed wyjazdem z Anglii – odmalowuje Słonimski z goya’owską pasją rabunek wyspy przez okupantów amerykańskich – pojechaliśmy nad…
Siedmiu sprawiedliwych
Niemcy wynaleźli nowy sposób wybielania własnej przeszłości: robią dobrą minę do złej gry i udają niewiniątka. Obozy koncentracyjne? Było kilka, ale miały charakter przymusowych uzdrowisk. Palenie ludzi? Oszczerstwo propagandy bolszewickiej. Terror w krajach okupowanych? Dużo przesady, a trochę surowych praw wojny. Masowe egzekucje ludności cywilnej?…
Wódka w państwie robotniczym
Charles W. Thayer („Reporter” z 15 maja b.r.) pisze o fali alkoholizmu która zalewa Rosję i jej satelitów. W Czechosłowacji spożycie alkoholu wzrosło o 25% w ciągu pięciu lat, w Polsce o 40% w ciągu jednego roku. Sam Chruszczew uderzył na alarm, przestrzegając przed pijaństwem…
Kogut galijski
I Jedynym bastionem oporu były już tylko wyspy brytyjskie na krańcu Europy. Po runięciu Francji, Londyn stawał się stolicą i ostatnią redutą wolnego świata, miejscem postoju, szańcem walki i główną kwaterą rozbitków i wygnańców międzysojuszniczych. Wszystkie drogi prowadziły ich do Londynu. Przybywali tu przytłoczeni klęską,…
Kult jednostki
Rząd sowiecki ogłosił korespondencję tajną z czasów ostatniej wojny. Z listów wymienionych ze Stalinem przez przywódców wolnościowego Zachodu wynika że kult jednostki znalazł w nich nie byle jakich popleczników. Oto kilka wyciągów z wiernopoddańczych listów do Stalina, które przytacza „Express” paryski z 24 października b.r.…
Skrzydlaty złoczyńca
Tuwim wydał orędzie do młodzieży zlotowej. Ukazało się w „Trybunie Ludu” z 20 lipca b.r., przedrukowały je inne pisma. Oto fragmenty tej dydaktyczno-poetyckiej prozy: „Ciągle i ciągle – a zawsze z radosnym wzruszeniem – wracam do tej myśli: jacy my młodzi jesteśmy! My wszyscy: Polska…
Stare, dobre, kochane Niemcy
„Spectator” z 21 listopada b.r. zamieszcza w obszernych wyciągach treść nadawanej przez radio niemieckie rozmowy swego korespondenta Ernsta Friedländera z kanclerzem Adenauerem. Pierwsze pytanie Friedlandera dotyczyło sprawy odszkodowań niemieckich dla Izraela; czy w tej sprawie, wobec protestów arabskich, rząd niemiecki nie zamierza zmienić swego stanowiska?…
Słonimski wygrał wojnę
Słonimski sam się wyćwiczył, nie czekając na przeszkolenie. Wie już gdzie szukać wrogów i jak z nimi walczyć. Ćwiczenie jego znajduje się w „Nowej Kulturze” z 8 czerwca b.r. i jest w nim wszystko co trzeba: „ludobójcze zamysły , „wasalstwo dolarowe”, „niewolnictwo kapitalistyczne”, „interesy kasty”,…
Oportunista
Ofiarami tyranii komunistycznej byli najwybitniejsi pisarze rosyjscy. Stalin skazał na śmierć Pilniaka i Babela, na milczenie – Pasternaka i Zoszczenkę. Jesjenin i Majakowskij wybrali samobójstwo. Aleksjej Tołstoj mówił że życie w zbytku czeka każdego kto literacko „prostytuuje się” przed Stalinem. Sam przyjął tę zasadę, ale…
Mistrz Konstanty Ildefons
„Nowa Kultura” z 20 stycznia b.r. poświęciła całe dwie strony „Dyskusji o poezji K. I. Gałczyńskiego”, w której wzięli udział Hieronim Michalski, Ryszard Matuszewski, Artur Sandauer, Zygmunt Lichniak, Jerzy Putrament i Antoni Słonimski. Z tonu tej dyskusji – na przemian to krytycznej, to entuzjastycznej –…
Dywersja obłudy
Los małżeństwa Rosenbergów, szpiegowskiej pary komunistycznej, skazanej na śmierć w Stanach Zjednoczonych (wykonanie wyroku zapowiedziano na 12 stycznia 1953), wywołał namiętne odruchy wzburzenia – płomienne protesty komunistycznych intelektualistów. Picasso zamieszczał w „Humanité” codzienne wezwanie: „Każda godzina się liczy. Każda minuta się liczy. Nie pozwólcie na…
Rok 1920
Wkrótce ukazać się ma t. III wspomnień gen. Weyganda. „Revue des Deux Mondes” z 15 marca b.r. drukuje dłuższy rozdział z nie wydanej jeszcze książki p.t. „Bitwa warszawska”. Znaleźć tu można zarówno przedstawiony w skrócie przebieg działań wojennych jak ogólne wrażenia autora z pobytu w…
Ministerstwo Prawdy
Inne proroctwo Orwella – o „ministerstwie prawdy”, dostosowującym historię do wymagań sytuacji – rozwija się dla odmiany pomyślnie za żelazną zasłoną. W listopadowym numerze „Socjalisticzeskawo Wiestnika” znajdujemy zestawienie wydawanych obecnie „Dzieł zbiorowych” Stalina z jego książką „O opozycji”, która ukazała się w r. 1928 i…
Rebeliant-ugodowiec
„Time” z 10 grudnia b.r. (z Gomułką na okładce) zawiera duży artykuł o sprawach polskich, opatrzony fotografiami (Gomułka, Rokossowki, Mikołajczyk oraz tłum manifestujący w Warszawie na cześć Gomułki) i mapą, na której zaznaczono – obok obecnych – granice Polski przedwojennej. Artykuł nie ogranicza się do…
Gorzkie owoce zdrady
Churchill przyznał w swych pamiętnikach że głównym powodem zwołania konferencji jałtańskiej było nie cierpiące zwłoki zagadnienie Polski i że poświęcono mu na konferencji najwięcej czasu. Okazało się ono zagadnieniem kluczowym nie tylko dla konferencji w Jałcie, ale dla przyszłości Europy. Tak twierdzi G. F. Hudson…
Los Izaaka Babiela
Lionel Trilling w „London Magazine” z lipca b.r. wspomina książkę, która zrobiła na nim silne wrażenie w r. 1929. Była to „Czerwona kawaleria” Babiela – niewątpliwie najwybitniejszy utwór beletrystyczny jaki ukazał się w Rosji rewolucyjnej. Książka składała się z opowiadań, pełnych napięcia, a zarazem ironii…
Człowiek który był Szekspirem
Spór o Szekspira trwa od niepamiętnych czasów. Nie wierzyli w jego autorstwo Mark Twain, Freud, Bismarck, Whitman. Gilbert Slater w r. 1931 usiłował dowieść że pod nazwiskiem Szekspira ukrywał się siedmioosobowy zespół, w którym znalazło się miejsce i dla Bacona i dla Marlowe’a, najczęściej posądzanych…
Einstein
„Figaro Littéraire” z 23 kwietnia b.r. poświęcił znaczną część swego numeru hołdowi dla Einsteina. Jean Rostand nazywa go „pierwszym obywatelem naszej ziemi” i żegna w nim „najcenniejszy z umysłów ludzkich”. Przewrót, którego dokonał teorią względności, wstrząsnął całym obrazem wszechświata. Einstein spoił nierozdzielnie odrębne dotąd pojęcia…
Fajka Dżyngis-Chana
Hitler, przy całym swym kunszcie demagogii wiecowej, nie potrafił przesłonić światu swego prawdziwego oblicza. Ukazywał mu się zawsze bez maski, jako fanatyk i krwawy tyran. Wobec kabotyna, jakim był Hitler, Stalin okazał się wirtuozem sztuki aktorskiej. Umiał nadać sobie pozory dobrodusznego gospodarza, prawego rządcy, ojca…
Katyń
W piśmie amerykańskim „Freeman” z 9 marca b.r. Wasilij Jerszow, b. pułkownik armii sowieckiej, ukazuje odrażającą postać przeciętnego oficera sowieckiego kapitana Borisowa – oprawcy, pijaka i szpiega N.K.W.D., po czym opowiada jak dowiedział się o masakrze katyńskiej: „W końcu r. 1944 dywizja nasza miała postój…