W jakiś czas po wojnie odbywała się w Londynie uroczysta akademia polityczna. Jeden z prelegentów odczytał mowę Becka z 5 maja 1939, która była odprawą daną Hitlerowi i która przesądziła ostatecznie o tym iż Hitler napadł na Polskę. Mowa ta kończyła się wyrazem: „honor”. I…
Frazes, oto wróg
„Masz tu kaduceusz polski Mąć nim wodę mąć…” WYSPIAŃSKI. Często powracam do tego epizodu z 1866 r. Bismark, ten Prusak zawzięty, zachłanny, zdobywczy, rzuca rękawicę Austrji i sprzymierzonym z nią państwom Rzeszy. Pod Sadową armja austryjacka jest rozbita. Znakomite zwycięstwo pruskie. Generałowie pruscy przygotowują sobie…
Jałty akt drugi
Dnia 19 sierpnia 1946 rządy państw anglo-saskich złożyły rządowi Bieruta w Warszawie noty domagające się wolności wyborów do Sejmu dla… sześciu koncesjonowanych partji politycznych. Nota amerykańska brzmiała: „Formuła: „wszystkie demokratyczne i anty-hitlerowskie partje” powinna wyraźnie obejmować następujące uznane partje: Polską Partję Robotniczą (PPR) Stronnictwo Demokratyczne,…
Propaganda
Pod nagłówkiem: „most gallant in the whole of Europe” czytamy, że lord kanclerz witając 28 kwietnia czechosłowacką delegację parlamentarną w Izbie Gmin oświadczył: „jesteśmy dumni, iż możemy stwierdzić iż naród czechosłowacki jest najbardziej rycerskim narodem z całej Europy”. Oburzą się na to nasi rodacy i…
Mistrz Kiepura jako karykatura polskiej rzeczywistości
Na str. 7-ej zamieszczamy opis pobytu mistrza Kiepury w Poznaniu. Opis ten jest jakgdyby karykaturą tego co się w Polsce dzieje. Mistrz Kiepura, doskonały śpiewak, dobry chłopak, ale jak widać głupi, występuje w roli jakiegoś ideologa. Cóż zrobić, każdemu wolno się ośmieszać, jak chce i…
Wojciechowski
W związku ze śmiercią byłego Prezydenta Rzeczypospolitej Stanisława Wojciechowskiego, człowieka uczciwego, zacnego, prawego, sumiennego, pracowitego, ideowego i patriotycznego, przeczytałem jego „Wspomnienia”. Jakże sowicie byłem wynagrodzony za ten akt obywatelskiego pietyzmu! Od razu na drugiej stronie spotkałem się ze scenką rodzajową, która mnie zachwyciła. Prezydent Wojciechowski…
Korespondencja Benesz – Sikorski
Leży przede mną poufna korespondencja czasów wojny premiera gen. Władysława Sikorskiego z Prezydentem Beneszem. Wygląda ona trochę jak bajka umoralniająca dla dzieci o ludziach brzydkiego charakteru. Czesi są grzeczni, mili, układni, kochający – gdy ich sytuacja jest o wiele gorsza od naszej; zaczynają unikać naszego…
Zwycięstwo!
Zwycięstwo nad bolszewikami w sierpniu 1920 r. posiada znaczenie dla Polski, dla państw bałtyckich, dla Europy całej. Cesarstwo rosyjskie posiadało na swoim terytorjum wiele narodowości, wiele języków, tradycyj, płynących z różnych źródeł, kultur, kształconych przez nic z sobą nie mające wspólnego elementy. Pomiędzy ludami Kaukazu…
Bunt na kolanach
W przeddzień przemówienia Chruszczewa na XX kongresie partii komunistycznej w Moskwie, we Francji został usunięty z partii towarzysz Hervé, były redaktor „Humanité”, za ogłoszenie książki p.t. „Rewolucja a fetysze”. Po przemówieniach Mikojana, Mołotowa i innych wodzów partyjnych, po rehabilitacji straconych przez Stalina komunistów polskich, ukraińskich,…
Droga wiodła przez Narvik
Wiedziałem już, że będę pisał recenzję z książki Ksawerego Pruszyńskiego „Droga wiodła przez Narvik” *), gdy w „Wiadomościach Polskich” (nr. 60) czytałem dużą recenzję ze swojej „Historji”. I czytając tę recenzję, poprzysiągłem sobie, że nie tylko Pruszyńskiego, ale nikogo na świecie nie skrzywdzę tego rodzaju…
Paskudztwo czeskie
Przy końcu wielkiej wojny wybuchł bunt we flocie niemieckiej. Marynarze nie chcieli wyjść w morze. Trzeba pamiętać, że to się stało po czteroletnich krwawych walkach, wyniszczających nerwy, nadrywających psychikę. Flota dostała się w ręce Anglików i oto ta „buntująca” się flota wysadziła okręty w powietrze,…
Istota różnicy
Wojna wygrana ma właściwość zastrzyku siły. – Przed wojną rosyjsko-japońską r. 1904 Rosjanie nie chcieli wierzyć, aby Japończycy ośmielili się z nimi wojować. Na drugi dzień po zwycięstwie japońskim powstało światowe zagadnienie imperializmu japońskiego. Naród, który wojnę wygrał, nabiera siły we wszystkich dziedzinach: gospodarczej, rozmachu…
Przestrogi dla Polski
Wyliczając pewne minusy naszego życia państwowego, o wielu z których nie tylko niemieccy piszą publicyści, ale także angielscy, włoscy, a nawet francuscy, powiedzieć możemy, że: 1) Nasze położenie skarbowe jest gorsze niż w innych państwach, powstałych z łaski traktatu Wersalskiego, Marka polska stoi niżej od…
Tezy i aforyzmy o polskiej polityce zagranicznej
PACYFIŚCI, GDZIE JESTEŚCIE? Trochę liryki na początku tego artykułu, skoro „Wiadomości Literackie” mają go drukować. Oto uważam, że z całej prasy polskiej jestem jedynym dziennikarzem, który w sprawie stosunków polsko-niemieckich pisze artykuły w duchu pacyfistycznym. Ta autoreklama czy samooskarżenie mieści w sobie więcej niż szczyptę…
Świece i szable
Wspomnienia osobiste
„Słowo” wileńskie, którego byłem założycielem, redaktorem i wydawcą, zaczęło wychodzić 1 sierpnia 1922. Mój pierwszy wywiad z Marszałkiem Piłsudskim odbył się w r. 1923 i wszedł w skład „Pism – mów – rozkazów” (t. VI; str. 163). Oczywiście miałem swoje poglądy na ordynację wyborczą i…
Zaoszczędził Francji losu Polski
Pétain był skazany na śmierć, siedział w więzieniu tylko dlatego że darowano mu życie „ze względu na jego starość”, pozbawiono go wszystkich zaszczytów, godności, honorów, tytułów, napiętnowano go jako zdrajcę narodu. W ostatnich czasach uchwalano we Francji przeróżne amnestie dla kryminalistów i przestępców politycznych, –…
Dlaczego osadzono mnie w Berezie
Do redaktora „Wiadomości” W artykule byłego premiera, gen. Felicjana Sławoja-Składkowskiego, jak zawsze jędrnym i doskonale napisanym, spotykam wiadomość że „redaktor wileński” został osadzony w Berezie za „wychwalanie ustroju hitlerowskiego” a potem wypuszczony z tym, że ma nadal pisać, lecz bez wychwalania ustroju hitlerowskiego. Muszę na…
Odpompatycznienie
Książkę Czesława Miłosza „Zniewolony umysł” *) wydała „Kultura” bardzo pięknie, powiedziałbym – luksusowo; – w zupełnie inny sposób niż są wydawane inne polskie książki emigracyjne, gdzie dobra wola wydawcy walczy z nędzą pieniężną. Prześliznąłem się po pierwszych trzech rozdziałach. Myśli moje nie zaczepiały się o…
Józef Piłsudski i Roman Dmowski. Ofensywa i obrona.
Józef Piłsudski i Roman Dmowski! Józef Piłsudski była to ofensywa naszego narodu. Odwracał koło polskiej historji wtył aż do XVII wieku, do Polski mocarstwowej. Szedł na Kijów. Nie bał się sojuszów Polski z innemi narodowościami w tem przekonaniu, że indywidualność polska, jako silniejsza i tak…
