Co roku, w lecie, wypływa nieuchronnie na łamy dzienników kwestja matury. Dysputuje się, czy powinna być taka czy owaka, lżejsza czy cięższa, czy męczy młodzież czy nie, oblicza się procent młodocianych samobójców na tle nieszczęść maturalnych. Ale nie bardzo widzę by ktoś zastanawiał się nad…
Kraków naiwny
(Z cyklu: Pisarze polscy o Polsce) Miałem sześć lat, kiedy ojciec przeniósł się z Warszawy do Krakowa. Warszawa ówczesna miała dla dziecka coś z grozy, coś z tajemnicy. Upiorni kozacy na koniach, w wysokich skórzanych rurach na głowie, z pikami; olbrzymi czerkiesi z kindżałami i…
Antki i Felki na Saharze
Zwykle pisze się o książkach, które wyszły z druku; naruszając ten obyczaj, pozwolę sobie mówić tutaj o książce, która nie wyszła, bo właśnie chciałbym jej pomóc do tego – żeby wyszła. Dostała się do moich rąk przypadkiem. Od czasu jak siliłem się spopularyzować – jakże…
Psychologja
Spędziłem młodość w epoce, w której życie codzienne było bardzo skomplikowane. I szalenie wstydliwe. Naprzykład, kiedy ktoś był z wizytą, a zachciało mu się siusiu, o ile nie gorzej. Sytuacja bez wyjścia; zwłaszcza kiedy wśród domowych były same panie. Gość wolałby się pod ziemię zapaść,…
Gwiazdka lekarza japońskiego dla katolickich żon*)
Domorosły katolicyzm polski ma tę właściwość, że jest – dosłownie, nie w przenośni – bardziej katolicki od papieża. Kiedy, w czasie wojny, papież, uwzględniając trudności sytuacji gospodarczej wszystkich krajów, skasował pewną ilość świąt, kucharka moja, gorliwa katoliczka, oświadczyła, że „święta ustanowił Pan Bóg, a papież…
Czy Mickiewicz umarł otruty?
Niejednokrotnie wspominałem, jak bardzo wszystko co dotyczy życia i spraw Adama Mickiewicza pełne jest tajemnic, niedomówień, zagadek… Wskazywałem zarazem powody tego stanu rzeczy. Oto jeszcze jeden przyczynek. „Ruch Literacki” podał świeżo nieznaną relację śmierci poety, spisaną przez pułk. Emila Bednarczyka. W dniu śmierci Mickiewicza, nie…
LIST BISKUPI
Dziewięciu biskupów wydało list pasterski w sprawie projektu nowego kodeksu karnego (w szczególności art. 231) oraz w sprawie poradni „Świadomego Macierzyństwa”. List ten nastręcza mi parę uwag. Jedną ze zdobyczy współczesności jest oddzielenie religji od spraw politycznych. Bardzo niewyjaśniony jest natomiast zakres ingerencji kleru do…
Ku czemu Polska idzie…
Ewolucja, którą przechodzimy, zasługuje na to aby ją śledzić z całą bacznością. „Okupacja” kraju, o której niedawno mówiłem 1), postępuje. Dzieje się to zwłaszcza dzięki osobliwej konfiguracji frontów politycznych. Jeżeli Sienkiewicz w „Potopie” porównał Rzeczpospolitą do postawu czerwonego sukna, które sobie wydzierają królewięta, to dziś…
Niebezpieczna fikcja
Widowisko, na które patrzymy w tej chwili, godne jest uwagi: doniosłość jego przerasta nawet o wiele przedmiot, który mu dał powód. Mam na myśli reakcję, którą wywołał projekt nowej ustawy małżeńskiej. Przygotowywany przez szereg lat, obmyślany z całą rozwagę przez komisję kodyfikacyjną, która reprezentuje z…
„Moralnie obojętne”…
Kiedy w nr. 423 „Wiadomości Literackich” ogłosiłem wyciąg ze słynnego już dziełka O. Pirożyńskiego „Co czytać?” , sporo osób było zdania, że przecenia się znaczenie tej publikacji. Ot, – mówiono, – ekstrawagancje nieszkodliwego dziwaka, bez znaczenia. Wyznaję, że i ja sądziłem mniej więcej tak samo;…
Nasi okupanci
Termin użyty w tytule nasunął mi się kiedy czytałem enuncjację ks. prymasa Hlonda. Istotnie, kiedy się czyta ten list w sprawie nowej ustawy małżeńskiej, przechodzący w gwałtowności swojej znane orędzie 25 biskupów, ma się wrażenie, że to mówi przedstawiciel postronnego mocarstwa, rezydujący w naszym kraju…
