Rzadko kiedy można być tak głęboko przekonanym, że historia zmieni wyroki współczesnych, jak w wypadku Pétaina. Już nawet jego antagonista, gen. de Gaulle, który wszak ponosi odpowiedzialność za inscenizowanie niecnego procesu Pétaina, wygłosił, publiczny apel, by pozwolono Pétainowi zakończyć życie „dans Ia dignité”. Drobne frymarki…
Mickiewicz w raportach policji francuskiej
Edouardowi Herriot, który, jak wiadomo, jest nie tylko wybitnym politykiem, ale także tęgim historykiem, udało się dotrzeć do papierów hr. de Salvandy. Narcisse-Achille hr. de Salvandy był oficerem napoleońskim, później publicystą i dziennikarzem współpracującym z Chateaubriandem w «Journal des Debats», potem ambasadorem w Madrycie i…
Kogut galijski
I Jedynym bastionem oporu były już tylko wyspy brytyjskie na krańcu Europy. Po runięciu Francji, Londyn stawał się stolicą i ostatnią redutą wolnego świata, miejscem postoju, szańcem walki i główną kwaterą rozbitków i wygnańców międzysojuszniczych. Wszystkie drogi prowadziły ich do Londynu. Przybywali tu przytłoczeni klęską,…
Król Stanisław i państwo Churchill
Pamięć trzydziestoletnich łagodnych, liberalnych i dobroczynnych rządów króla polskiego Stanisława Leszczyńskiego jako udzielnego księcia Lotaryngii żywa jest i wdzięczna po dziś dzień u potomnych jego przybranych rodaków. Przyczynił się do podniesienia blasku stolicy Nancy, chociaż przeważnie rezydował w Lunêville. Tam też mieszkała jego – ówczesnym…
Ostatnie godziny pokoju w Paryżu i w Londynie
Jeszcze jeden przyczynek do historji wojny W jednym z dzienników niemieckich ukazał się fragment z mającej się wkrótce pojawić książki publicysty niemieckiego Hermanna Höniga na temat kulis polityki angielsko-francuskiej tuż przed wybuchem wojny we wrześniu 1939 foku. Tłumaczymy poniżej ten fragment w obszernem streszczeniu, zawiera…
Co o nas myślą na Zachodzie i czego nam trzeba do zwycięstwa
(Korespodencja własna „N. Ref.”). Paryż, 9 sierpnia 1920. Bardziej niż kiedykolwiek, musimy się zdobyć w groźnych chwilach, jakie przeżywamy, na trzeźwość sądu, zimną krew, wytrwałość żelazną i wolę czynu. I na poczucie godności własnej. Więc trzeźwość sądu… Nie upajajmy się baszyszem złudzeń o mobilizacji korpusów,…
Pakt Stalina z Hitlerem w świetle polityki francuskich komunistów
Jest rzeczą jasną, co miał na celu Hitler, zawierając pakt ze Stalinem, – pisze S. Wolin w artykule „Stalin i Hitler w świetle polityki francuskich komunistów” w miesięczniku „Socjalisticzeskij Wiestnik” z 26 czerwca b.r., – ale co miał na celu Stalin? Oficjalna wersja sowiecka brzmi,…
Ostatni list Marii Antoniny znaleziono obecnie w Czechosłowacji
(xy) W Opinicach, niedaleko miejscowości Piestany w Czechosłowacji odkryto w bibliotece hrabiego Henryka Apponyi oryginał listu testamentu, który napisała w swojej celi nieszczęśliwa królowa francuska Maria Antoinetta. List ten urwany jest nagle. Zmęczona królowa zasypia. Budzą ją o godzinie drugiej w nocy i wiadomo, jaką…
Kulisy rewolucji francuskiej
Przygotwuje się we Francji uroczysty obchód 150-lecia zburzenia Bastylii. Jako impresario tych fêtes du peuple wysuwa się na czoło Jean Zay, minister oświecenia publicznego, rodak b. premiera Leona Bluma. Z tej okazji trudno nie przyznać racji publicyście „Merkuryusza Polskiego” p. Z., który pisze (w nrze…
Tezy i aforyzmy o polskiej polityce zagranicznej
PACYFIŚCI, GDZIE JESTEŚCIE? Trochę liryki na początku tego artykułu, skoro „Wiadomości Literackie” mają go drukować. Oto uważam, że z całej prasy polskiej jestem jedynym dziennikarzem, który w sprawie stosunków polsko-niemieckich pisze artykuły w duchu pacyfistycznym. Ta autoreklama czy samooskarżenie mieści w sobie więcej niż szczyptę…
Sprawa Dreyfusa
Krótkie wzmianki dziennikarskie doniosły, że w czwartek 11 lipca r. b. zmarł w Paryżu, w wieku 76 lat, pułkownik Alfred Dreyfus. Nazwisko, które dzisiejszemu, zwłaszcza młodemu czytelnikowi bardzo niewiele mówi. Słyszał może o „sprawie Dreyfusa”, lecz co to było właściwie, nie umiałby powiedzieć. A przecież…
W niewoli niemieckiej
Samolot ląduje na lotnisku gdzieś w pobliżu wybrzeża. Wysiadam. Jeszcze jest jasno, mimo że już powoli zapada zmrok. Rozprostowuję nogi i rozglądam się dokoła. Przysłowiowa mgła angielska. W dali widać hangary lotnicze. Zapraszają wszystkich do budynku, gdzie odbywa się kontrola przyjezdnych. Jestem oszołomiony. Tylekroć w…
Victor Hugo a Polska
W nr. 314 „Wiadomości” pisaliśmy jak bolszewicka „L’Humanite” w Paryżu, przedrukowując wiersz Victora Hugo z tomu „Les feuilles d’automne” (1831), skonfiskowała cztery linijki o Polsce, słusznie obawiając się że słowami o „wściekłym plugawym Kozaku”, szalejącym w Warszawie, mógłby się poczuć dotknięty ambasador bolszewicki przy reżymie…
Antypolska literatura we Francji
René Martel. – La Pologne et Nous. – La Légende et L’histoire Chiméres et Réalités. Literatura antypolska we Francji jest liczną i do ostatnich czasów była ignorowaną przez publicystykę polską, natomiast wszelkie głosy przychylne, wszelkie wydawnictwa naszej propagandy we Francji były reklamowane. Jest to polityka…
Król w Gdańsku
Z dziennika francuskiego dyplomaty w r. 1636
W r. 1635 zjechał do Gdańska nadzwyczajny poseł króla Francji, Claude de Mesmes hr. d’Avaux, z licznym orszakiem sekretarzy, dworzan i służby, wysłany przez kardynała Richelieu z trudną misją. Miał doprowadzić do zgody miedzy wojującemi stronami, Polską i Szwecją, by zbrojne siły szwedzkie zużytkować przeciwko…
Brzuch i wrzód stolicy nadsekwańskiej
Paryż, w kwietniu. Biały bez, tulipany, orchidee, róże. Niewieleby zabrakło, a w tę ciepłą noc kwietniową uległbym złudzeniu, że błądzę po alejach jakiegoś sułtańskiego parku. Podniósł się jednak lekki wietrzyk i nozdrza moje uderzył zapach świeżo ubitego bydła. Skierowałem kroki w stronę, skąd zapach ten…
Jedna sekunda bezpieczeństwa kosztuje Francję 1000 franków
Paryż z końcem grudnia. W hallu pałacyku przy rue Saint Dominique, gdzie mieści się ministerstwo wojny Republiki Francuskiej, stoi stary pancerz średniowiecznego rycerza. W prawem skrzydle tego pałacyku urzęduje minister wojny, p. Edward Daladier, ze swym sekretarjatem politycznym, na którego czele stoi p. Bizardel, młody,…
Niebezpieczny sojusznik
Dzieje Polski nie obfitowały w sojusze, zwłaszcza w sojusze trwałe i efektywne. Niejeden sojusz zawodny przypłaciliśmy klęską lub nawet katastrofą. Najcięższą w latach 1939 – 1945. O ile w większości wypadków nasze sojusze były tylko koniunkturalne i jednorazowe, jeden odnawiał się stale, niejako automatycznie: sojusz…
„Dzieje zdrady”*
Jak było do przewidzenia, Francja przegrała bitwę z régimem warszawskim na odcinku dyplomatycznym: za 1 aresztowanego we Francji Polaka siedzi w Polsce 17 Francuzów. A trzeba pamiętać że więzienie i śledztwo francuskiej Sureté nie jest tym samym, co więzienie i śledztwo moskiewskiej Bezpieki. Wszelkie wojny…
Zaoszczędził Francji losu Polski
Pétain był skazany na śmierć, siedział w więzieniu tylko dlatego że darowano mu życie „ze względu na jego starość”, pozbawiono go wszystkich zaszczytów, godności, honorów, tytułów, napiętnowano go jako zdrajcę narodu. W ostatnich czasach uchwalano we Francji przeróżne amnestie dla kryminalistów i przestępców politycznych, –…
Wśród Bartków i Maćków we Francji
Największe polskie skupisko emigracyjne w Europie znajduje się we Francji, gdzie przebywa obecnie około 600.000 Polaków. Mieszkają oni zwartą masa w departamentach i Pas-de-Calais i Nord, gdyż w rejonie Paryża naliczono ich wszystkiego 30.000, a we Francji środkowej 15.000. Emigracja do Francji zaczęła się po…
Czy Hitler był agentem francuskim?
Bezpośrednio po wojnie światowej znaczna część funduszów specjalnych podtrzymywała pewne ruchy separatystyczne. Rozczłonkowanie Niemiec przez autonomię Bawarii, prowincyj nadreńskich i Palatynatu – to była wielka myśl Quai d’Orsay, jego wielka nadzieja*). I tutaj właśnie nasuwa się jedna z najbardziej tajemniczych zagadek historii współczesnej. Chodzi o…
Komunizm w sojuszu z Hitlerem: 1939-1941
W okresie narastania fali nazistowskiej w latach 1929 – 1933 komuniści stanowili po hitlerowcach i socjalistach trzecią najsilniejszą partię polityczną w Niemczech. Gdyby złączyli swe siły z socjaldemokracją niemiecką przeciwko Hitlerowi, gdyby zastosowali już wówczas taktykę „frontu ludowego”, hitleryzm zapewne nie doszedłby do władzy i…
Przyczyny upadku Francji
Upadek Francji zastał nas moralnie nieprzygotowanych. Zbyt świeża była pamięć Wersalu, epopea Verdun i wizja Clemenceau. Prąca naprzód żelazna ściana czołgów marszałka Brauchitscha powinna była w naszem rozumieniu rozbić się, jeżeli nie o linję Maginot, to o jakiś nie dający się wytłumaczyć, ale potrzebny, a…
Obcy o inicjatywie Polski w latach 1933 i 1936
W ostatnich czasach pojawiły się na rynku angielskim trzy książki, które – omawiając odmienne sprawy i tematy – podkreślają wagę inicjatywy Polski w latach 1933 oraz 1936, kiedy polityka polska wystąpiła z propozycją wojny prewencyjnej z Rzeszą. Dotychczas literatura polityczna Anglji unikała naogół przypominania tej…
