ANKIETA „WIADOMOŚCI” Od ogłoszenia „Ogniem i mieczem” Sienkiewicz jest najpopularniejszym powieściopisarzem polskim. Był też chyba najbardziej kontrowersyjnym pisarzem polskim, uwielbianym bez zastrzeżeń przez jednych, gwałtownie atakowanym przez innych, w szczególności przez przedstawicieli lewicy. Tak było nie tylko za jego życia, ale i później, żeby przypomnieć…
Z burzy dziejowej: „Ogniem i mieczem”*
TŁO DZIEJOWE Nim pomówimy o dziele, dotkniemy w przelocie epoki, którą to dzieło przed oczyma naszymi stawia. Była to epoka straszna, pełna klęsk i błędów, skaz i plam politycznych i moralnych, epoka wojny domowej, niewolna od hańby a dysząca okrucieństwem. Jednakże autor „Ogniem i mieczem”,…
Myśli Sienkiewicza o kobietach
Wiadomo, że są malarze, którzy przeważnie i z zamiłowaniem męskie twarze rysują, nie czując czy chęci, czy zdolności do odtwarzania kobiecych typów. Ten sam objaw mamy i w literaturze: są poeci, powieściopisarze, którzy typów kobiecych nie umieją nakreślić, jakkolwiek są mistrzami w portretowaniu charakterów męskich.…
Czytanie Sienkiewicza
Jest teraz jesień. Chmurzy się niebo, nabiera stalowych odcieni, aby się bardziej złociły drzewa. Stal owa zapewne wkrótce rozkruszy się, rozsypie się białym proszkiem, białym całunem śniegu. Takie dni zawsze mi schodzą na miejskiej krzątaninie, na zagospodarowywaniu się na długie miesiące zimowe: tysiące kwestyj praktycznych…
Wspomnienie
W chwili, kiedy go szwajcarskiej „ziemi wydarto popiołem”, powstają razem z nim z grobu wspomnienia. Niema człowieka w Polsce, któregoby z Sienkiewiczem nie wiązało jakieś wspomnienie, bo każdy ma to jedno: chwilę, kiedy po raz pierwszy czytał „Trylogję”. Kto go widział żywego, ten w chmurze…
U Henryka Sienkiewicza (cz. 1)
Zaprzeczyć się nie da, że nikt w naszych czasach nie rozniósł po świecie sławy imienia polskiego tak szeroko, jak twórca Quo vadis i Trylogii. Możemy się poszczycić takimi pierwszorzędnymi talentami w zakresie literatury, malarstwa i muzyki, jak Klaczko, Siemiradzki, Paderewski, Reszkowie, Kochańska i Modrzejewska, których…
Wspomnienie o Sienkiewiczu
Ze „Wspomnień pracowitego żywota” („Memories of A Busy Life”) OD TŁUMACZA Dnia 28 sierpnia b. r. odbędzie się staraniem Polonii miasta Milwaukee (Wisconsin) uroczystość ku czci zasłużonego tłumacza dzieł literatury polskiej na język angielski, Jeremiego Curtina, z okazji setnej rocznicy jego urodzin. Dom Jeremiego Curtina…
Sensacyjne odkrycie grobu Podbipięty w Berezweczu
Reportaż specjalnego wysłannika „Światowida” Nie wiele miał racji genjalny kpiarz nad kpiarzami, mości pan Zagłoba, gdy w karczmie czechryńskiej, panom braciom Podbipiętę przedstawiając, wyszydzał „nazwy pogańskie” jego włości i kluczów ziemskich. Czy w Mysikiszkach się rodził tego nie wiadomo, wiadomo natomiast ze starych pergaminów, że…
Ku pocieszeniu serc
Były to smutne czasy… czasy ponure i szare. Coś urwało się jakgdyby w duszy polskiej, coś w niej zagasło. Urwał się ów pęd bohaterski, który miała ona w chwilach najcięższych walk, pęd – szwoleżerów, przekazywany przez ojców – synom, przez synów – wnukom. Zagasł ów…
Miecz Prusa nad „Ogniem i mieczem”
Wśród licznych angielskich słowników cytat wyróżnia się wydany w r. 1902 w Londynie gruby tom Williama Wale p.t. „What Great Men Said of Great Men”. Zawiera on wypowiedzi wybitnych, znakomitych i wielkich ludzi o wybitnych, znakomitych i wielkich ludziach. Sporządzenie analogicznego compendium w języku polskim…
Pierwowzór Longinusa Podbipięty
HIPOTEZY RODOWODÓW. Sprawa zależności fikcyjnych postaci „Trylogji” (szczególnie „Ogniem i mieczem”) od ich pierwowzorów oddawna interesowała krytyków. Stwierdzono, że niektóre z nich posiadają swe prototypy zarówno literackie, jak i realne. Najszczegółowiej zbadano rodowód Zagłoby. Z innych główniejszych postaci zmyślonych jedynie Podbipięta uchodzi za całkowity wytwór…
„Ogniem i Mieczem” a rzeczywistość historyczna
Artykuł poniższy, pierwszy z cyklu, opartego na wynikach dłuższych badań naukowych nad tym okresem dziejów Polski, uprzedza o parę tygodni dyskusję, która toczyć się będzie na terenie instytucji naukowo-historycznych. Oddając głos wybitnemu znawcy tych czasów, nie zamierzamy, tak samo, jak i nie zamierza bynajmniej sam…
Roosevelt, Zagłoba i Maciek z Bogdańca
Sienkiewicz pisał „Trylogię” dla pokrzepienia serc, ale nie myślał zapewne że będzie ona w ciężkich chwilach krzepiła jednego z najznakomitszych amerykańskich mężów stanu. W liście Theodore’a Roosevelta do Jeremiaha Curtina z 19 listopada 1900 czytamy że w czasie kampanii wyborczej nieraz czerpał otuchę z jego…
Wpływ Sienkiewicza na opinję zachodnio – europejską
(Z powodu 70-cia urodzin autora „Quo vadis?”) Gdyby Polska miała Instytut Nieśmiertelnych, własny Panteon zasłużonych Ojczyzny synów, jakże błyszcząca i liczna byłaby to galerja posągów, jakże imponująco reprezentowałaby nas i naszą cywilizację na genjuszów Olimpie… Gdyby np. Wyspiański i Konopnicka dostępni byli obcym, gdyby bezpośrednio…
