Syn stróża ma 15 lat i jest prymusem w swojej klasie. Stał właśnie przed bramą i dłubał w nosie, zapytałem go: – Wiesz kto to był Dmowski? – Nie. – A wiesz kim jest Świętosławski? – No pewnie. To nasz pan minister od oświaty. Tak…
Conrad do Dmowskiego
Od profesora uniwersytetu w Notre Dame (Indiana) Bolesława Szcześniaka redakcja „Wiadomości” otrzymała odpis następującego listu Josepha Conrada do Romana Dmowskiego: Telegrams Conrad-Hamstreet Station Hamstreet, S.C.R. & C.R.R. 1st October, 1917 My dear Sir. Thank you very much for sending me your contribution towards the solution…
Dmowski z wosku
Świetny publicysta p. Ksawery Pruszyński naszkicował w nr. 796 „Wiadomości Literackich” sylwetkę Romana Dmowskiego, opierając się na danych z jego biografji i twórczości1). Postać Dmowskiego, którą w ten sposób odtworzył, przypomina figury z panopticum albo portrety pośmiertne. Oparte są one na dokumentach autentycznych, na fotografjach…
Roman Dmowski
Urodził się nie w Warszawie, jak pisały bezmyślne nekrologi, ale na Kamionku. Jest to różnica, i różnica bardzo wielka, wprost olbrzymia, a to że ktoś nie jest w stanie dostrzec jej znaczenia, nic nas w tej chwili nie obchodzi. W Warszawie, tej prawdziwej Warszawie klasycystycznych…
Trzy walki Romana Dmowskiego
KRAKÓW, 4 stycznia. Umarł człowiek, o którym współcześni i potomni wiele bardzo różnych wygłoszą zdań i sądów, ale chcąc powiedzieć prawdę, stwierdzą zawsze objektywnie: – Roman Dmowski był na przełomie wieku XIX w XX-sty twórcą doktryny politycznej polskiego nacjonalizmu, wodzem ówczesnego ruchu nacjonalistycznego, – Roman…
Po morderstwie
Chlubiliśmy się – i słusznie – że naród nasz nigdy siebie zbrodnią królobójstwa nie splamił.Dziś chluby tej pozbawił nas i imię polskie na wieczne czasy zhańbił artysta malarz, Eligjusz Niewiadomski. Moralna odpowiedzialność za ten czyn spada w znacznej mierze na prasę tego z pośród naszych…
Roman Dmowski (3)
„Do niepodległości wytrwam”
Poznanie się moich rodziców z Panem Romanem nastąpiło w Krakowie na początku wieku. Nie znam drugiego wypadku tego rodzaju – choć na pewno zdarzają się – by człowiek obcy i zupełnie odmiennego środowiska, stał się od razu wprost członkiem rodziny i to, na całe życie,…
Roman Dmowski (2)
Schwytane wspomnienia
Pan Roman *) był bardzo łatwy we współżyciu. Pogodny, równego usposobienia, z niebywałym zupełnie poczuciem humoru. Nie posiadał ani źdźbła owej nerwowej nastrojowości, typowej – niestety – u polskich mężczyzn. Równowaga jego niezachwiana i pogoda była tym bardziej godna podziwu i zastanawiająca, że przy jego…
Roman Dmowski (1)
Pełny człowiek
Trzeba nieustannie tu, wśród emigracji naszej, przypominać wielkich ludzi. Trzeba od nich się uczyć tajemnicy historycznych zwycięstw. Trzeba wierzyć w to, że wszystko może osiągnąć dla swego narodu, człowiek, który z żelazną wolą dąży do celu z nigdy nie wygasłą – bezinteresownością, oddany ojczyźnie bez…
Co nas dzieli
Byliśmy bodaj w „Prosto z Mostu” pierwsi, którzyśmy zwrócili uwagę na problem, tak szeroko dziś dyskutowany pod nazwą „jedności młodego pokolenia”. Pisał o tem dawno już Wasiutyński w feljetonie p. t. „Na ryty”, pisałem i ja w artykule p. t. „Cenzus wieku”. Wskazywaliśmy na podobieństwo…
Dmowski na Konferencji pokojowej według E. J. Dillona
W książce słynnego angielskiego publicysty E. J. Dillona p. t. „Konferencja pokojowa w Paryżu 1919″, wydanej w przekładzie polskim (Warszawa, 1921), na str. 52 – 54 znajdujemy następującą opinię o Dmowskim: „Naogół największem powodzeniem w bronieniu spraw cieszyli się prawnicy, chociaż jeden z delegatów mniejszych…
Twórca nowoczesnej Polski
…Jest śmiertelna, przejmująca cisza, cisza tak wielka, że słychać syk płonących na tle nocy pochodni. W dole skuta lodem Wisła, polska rzeka królewska, łącząca Beskidy z Gdańskiem. Przez most księcia Józefa idzie pochód żałobny. Zrywa się głuchy warkot werbli. Wysoko, na ramionach młodych w jasnych…
Polski Don Kiszot
Gdy po dłuższej nieobecności powrócimy do jakiegoś dobrze nam znanego miejsca, wówczas odświeżona, wypoczęta wrażliwość czujniej reaguje na pewne rzeczy, które przedtem, dzięki przyzwyczajeniu jej się wymykały. Doświadczyłem tego niedawno, gdy po dłuższej nieobecności w Warszawie, powróciwszy przeszedłem się kilku ulicami śródmieścia. Oto jako nowy,…
Tajemne drogi koncentracji narodowej
W obszernej izbie zebrała się gromada luda wiejskiego. Śród niej, w rozproszeniu, pływa śmietanka inteligencji parafjalnej, pouczając kmiotków, co to jest Duma państwowa i dlaczego jeździć do niej trzeba tak daleko. Ten i ów, wyliczając posłów, nieśmiało przebąkuje nazwisko Henryka Konica i zaraz milknie wobec…
Proces Doboszyńskiego
Lwów, w lutym. Lwów żyje procesem. Co dzień o 7-ej wieczorem, „Słowo Narodowe” wypuszcza dodatek nadzwyczajny, 4 bite strony sprawozdania z procesu. Jest rozchwytywany, nieczytający Lwów pochłania go kilkanaście tysięcy. Sympatyczni ci współpracownicy „Słowa Narodowego”! Są młodzi, chodzą w kaloszach, nie cierpią Warszawy i wierzą…
Oto niebezpieczeństwo grożące Polsce
Dlaczego endecy odwracają uwagę od hitleryzmu? Rząd hiszpański wypędził z Madrytu ambasadę hitlerowską, wspomagającą rebeliantów. Przy tej okazji zajrzano do archiwów różnych hitlerowskich organizacyj. Znaleziony materiał przeszedł wszelkie oczekiwania. Na długo przed powstaniem Franca, hitlerowcy przygotowywali je systematycznie, popierając faszyzm hiszpański. Dokumenty pochodzące z końca…
Konsekwencje polityczne zgonu R. Dmowskiego
Parę dni już dzieli nas od pogrzebu Romana Dmowskiego. Parę dni dzieli nas od drobnych konfliktów, od zakazów wywieszania flag itp. a zarazem od słów najwyższego uznania, jakimi pożegnał Dmowskiego oficjalny obóz pomajowy, obóz Józefa Piłsudskiego, na łamach organów prasy ozonowej. Czas tedy zastanowić się…