Madryd, w czerwcu 1947. Artykuł Józefa Mackiewicza p.t. „Powstanie warszawskie z innej strony” („Wiadomości”, nr 59) jest próbą politycznej rehabilitacji powstania, próbą o tyle niespodziewaną że wyszła spod pióra pisarza, który dokładnie zna niebezpieczeństwo rosyjskie, trafnie określając je jako znacznie groźniejsze od niemieckiego. Mackiewicz sądzi,…
Lustro błędu
Nieszczęsne narody łagodne, co w myślach stawiają pół kroku, a za to granic nie znają w szafowaniu krwią (Czesław Miłosz) Myślę, że gdyby wszyscy na świecie zgodzili się nigdy o powstaniu warszawskim nie wspomnieć, osobiście byłbym głęboko uradowany, milczałbym z wstydliwym zadowoleniem, jak się milczy…
Co widział szwedzki dziennikarz w Warszawie i w Polsce (cz. III)
W drugiej z kolei korespondencji ogłoszonej w wydaniu dziennika „Dagens Nyheter” z dn. 5 listopada b.r., Ivar Westerlund opisuje przebieg powstania w Warszawie. Nie zawsze jego uwagi na temat organizacji polskiego ruchu podziemnego są ścisłe. Np. nie orjentuje się o roli gen. Montera podczas obrony…
Polska „wina”
(m.sz.) Łuna nad Warszawą paloną przez Niemców świeci w oczy wszystkim ludziom z sumieniem. Są tacy, co próbują odwracać uwagę od tego podwójnie – bo od ognia i krwi – czerwonego wyrzutu, wskazując na brak „koordynacji ” powstania warszawskiego ze strategią i taktyką Sprzymierzeńców. Nie…
Co widział szwedzki dziennikarz w Warszawie i w Polsce (cz. II)
Obok rozwalonego pałacu po Banku Polskim leży również w ruinach, norweski konsulat. Z trudem można odcyfrować napis na niebiesko-czerwonej tabliczce nad wejściowemi drzwiami. Jeden z niemieckich oficerów jest w stanie udzielić mi również informacyj co do losu szwedzkiego konsulatu. I ten budynek został w czasie…
Co widział szwedzki dziennikarz w Warszawie i w Polsce (cz. I)
W początkach listopada b.r. drukowaliśmy w naszym piśmie telegraficzne streszczenia korespondencji Ivara Westerlunda, współpracownika poczytnego dziennika „Dagens Nyheter” wychodzącego w Sztokholmie. Obecnie redakcja nasza zdołała uzyskać dosłowny przekład tych korespondencji na polski. Zapoznamy naszych czytelników z tem, co widział w Warszawie i w Polsce dziennikarz…
Moskwa nie chce dać baz dla pomocy Warszawie
W. Brytania i St. Zjednoczone zwróciły się niedawno z naglącym żądaniem pod adresem Rosji, by samoloty sojusznicze w rozszerzeniu dotychczasowego systemu lotów z baz włoskich do rosyjskich i z powrotem mogły korzystać z baz rosyjskich również przy zaopatrywaniu w broń Warszawy. Żądanie to zostało przez…
Żołnierze czy bandyci
(jotka). Jedną z najistotniejszych spraw związanych z zagadnieniem pomocy alianckimi dla walczącej od czterech bez mała tygodni Warszawy, jest sprawa starań prowadzonych przez władze polskie o uznanie armii gen. Bora za armię kombatancką. Na pozór wydawać by się mogło, że jest to kwestja jasna i…
Nie musiało trwać 63 dni
Uwagi o powstaniu warszawskim Przy czytaniu różnych rozważań rocznicowych na temat powstania warszawskiego oraz ogólniejszych dociekań w związku z tragicznym dziesięcioleciem uderzył mnie fakt, że spór toczy się głównie o sam wybuch powstania. Tymczasem moim zdaniem istnieje jeszcze drugie zagadnienie: czy walka musiała trwać 63…
Dokoła powstania warszawskiego
Do redaktora „Wiadomości” List płk. Tadeusza Machalskiego w nr. 273 „Wiadomości” „Burza czy powstanie?” wymaga pewnych uzupełnień, gdyż może być fałszywie rozumiany. Zadaniem „Burzy” nie było, jak twierdzi autor listu, „ułatwianie postępowania wojsk sowieckich”. Rozkaz dowódcy Armii Krajowej do „Burzy” 20 listopada 1943 określa zadania…
Warszawa zadecydowała, nie Londyn
Do redaktora „Wiadomości” Pan Kazimierz Zuchowicz podaje w nr. 261 „Wiadomości” list jednego z wybitnych oficerów ścisłego sztabu Armii Krajowej, w którym czytamy, że „decyzja odnośnie Powstania w Warszawie zapadła w Londynie, a dowódca Armii Krajowej, wspólnie z Delegatem Rządu na Kraj, mieli wybrać właściwy…
Odpowiedzialność za powstanie
Trzy dni temu radio Moskwa nadało odezwę dowódcy oddziałów polskich przy armii czerwonej gen. Żymirskiego, w której znaleźliśmy zapowiedź pośpieszenia na pomoc Warszawie. Chociaż stało się to dopiero po trzech tygodniach naszych zmagań z Niemcami, przyjęliśmy tę zapowiedź z całą sympatią. Szkoda tylko, że bezpośrednio…
Słowo z Warszawy
OSTATNI WARSZAWIACY … Wiele miesięcy upłynęło, zanim zobaczyliśmy tu, w Wielkiej Brytanii, pierwszych uczestników powstania warszawskiego. Ostatni to żołnierze polscy, którzy z szańca warszawskiego zeszli – gdy samej stolicy już nie było, bo stała się cała jednym wielkim szańcem. Zobaczymy ich z pewnością więcej, bo…
Społeczne oblicze Powstania
Wiele się mówiło i wiele się mówi o różnych obliczach powstania sierpniowego w Warszawie. Ma ono swój aspekt polityczny, militarny, moralny – ma również i oblicze społeczne. Chociaż w dobie działań wojennych – i to w takiej skali jak w Warszawie – procesy społeczne nie…
Czy to prawda?
W sobotę moskiewska „Prawda” wystąpiła z najostrzejszym z dotychczas ogłoszonych artykułów na temat ostatnich wypadków w Warszawie. Artykuł podpisany przez Demidowa i zamieszczony w widocznym miejscu, na tytułowej kolumnie gazety stwierdza: „Czerwona armia czyni wszystko co jest w mocy ludzkiej, aby jaknajszybciej uwolnić Warszawę. Podziemne…
Komendant Monter ostrzega: Za kradzież zrzutów – kara śmierci
Zdarzają się, niestety, wypadki przywłaszczania zawartości zrzutek przez nieodpowiedzialne elementy ze strony ludności cywilnej. Zaszłe i stwierdzone fakty zmusiły Kom. Okr. Warsz. AK Montera do wydania apelu do mieszkańców Warszawy, w którym czytamy: Oddziały AK walczące w obrębie Warszawy, zaopatrywane są w sprzęt wojenny, m.…
Komunikat TASS o Powstaniu w Warszawie
Oświadczenie wydane przez TASS, oficjalną agencję sowiecką – stwierdza: „Ostatnio pojawiły się w zagranicznej prasie wiadomości, pochodzące z polskiego radia i prasy o wybuchu powstania w Warszawie w dn. 1.8., na rozkaz polskich kół emigracyjnych w Londynie. – Prasa polska i radio rządu emigracyjnego w…
Pod uwagę tchórzy w schronach
Do redakcji naszej napływają opisy konkretnych wypadków, zasługujących nie tylko na napiętnowanie, ale i najsurowszą karę. Podajemy dwa z nich. – Kobieta z małym dzieckiem na ręku, uchodząca ze spalonej kamienicy chce wejść do schronu w nietkniętym domu we względnie bezpiecznej dzielnicy miasta. W piwnicy…
Naga prawda
Prawda wygląda tak. Prowadzimy czterdziesty dzień akcję powstańczą zupełnie osamotnieni. Więcej. Otoczono nas kłębowiskiem intryg dyplomatycznych. Z początku starano się przemilczeć, a gdy już rzeka krwi ludu polskiego, przelana w tej walce o wolność wezbrała ponad miarę karlich zabiegów, obrzucono naszą akcję stekiem insynuacji i…
Moskwa wobec powstania
Po nieoficjalnym wypowiedzeniu się Rosji w sprawie Powstania Warszawskiego za pośrednictwem „Związku Patriotów” w Moskwie, o czym pisaliśmy niedawno, w 12-tym dniu Powstania ukazało się oficjalne oświadczenie Sowietów, które podajemy na innym miejscu. – Oświadczenie to ma na celu powstrzymanie rosnącego na zachodzie przykrego zdziwienia,…
Tak wygląda współpraca
Trzy dni temu Rumunia zrywając dotychczasowe stosunki z Niemcami, przerzuciła się na stronę aliantów. W całym kraju rozgorzały walki z wojskami niemieckimi, szczególnie ośrodkiem walk jest Bukareszt. O sytuacji w Bukareszcie podaje rumuński sztab generalny, że wewnątrz stolicy odbywa się w dalszym ciągu likwidacja dużych…
„Patrioci” działają
Tak zwany Komitet Wyzwolenia Narodowego zarządził na ziemiach Rzeczypospolitej Polskiej opanowanych już przez wojska rosyjskie pobór do wojska. Pobór obejmuje kilka roczników młodszych oraz rejestrację szeregu roczników starszych. Uchylanie się od tego poboru zagrożone jest odpowiedzialnością według prawa wojennego. Zapytujemy, jakim prawem reprezentujący tylko siebie…
Powstanie warszawskie z innej strony
Nasze publicystyczno-literackie pamiętnikarstwo wojenne ma w sobie coś z opowieści Gogola „Wij”. Krąg zarysowany kredą święconą, poza który sami sobie nie pozwalamy wykroczyć. Stąd deptanie na miejscu w otoczeniu licznych „tabu”, zamykających umowne horyzonty. W takim kręgu obraca się m.in. temat powstania warszawskiego, który wciąż…
Powstanie Warszawskie
B. oficer sowiecki Boris Olszanskij opisuje w piśmie nowojorskim p.n. „Nowoje Russkoje Słowo” (numer z 17 stycznia 1953) wrażenia z wkroczenia wojsk sowieckich do Warszawy oraz ujawnia instrukcje dla wojsk sowieckich pod Warszawą w okresie poprzedzającym wybuch powstania oraz w czasie powstania. Po krótkim opisie…
