W roku obecnym, w dniu 15 sierpnia obchodzimy dziesięciolecie bitwy pod Warszawą, tego naprawdę wspaniałego zwycięstwa, które rozpoczęło łańcuch naszych odwetowych triumfów w wojnie z Sowietami i ocaliło poważnie zagrożoną niepodległość, świeżo uzyskaną. Świętując święto zwycięstwa militarnego, może i przeoczymy, że w dacie tej święcić…
Zwycięstwo!
Zwycięstwo nad bolszewikami w sierpniu 1920 r. posiada znaczenie dla Polski, dla państw bałtyckich, dla Europy całej. Cesarstwo rosyjskie posiadało na swoim terytorjum wiele narodowości, wiele języków, tradycyj, płynących z różnych źródeł, kultur, kształconych przez nic z sobą nie mające wspólnego elementy. Pomiędzy ludami Kaukazu…
II Marszałek Polski
Wszyscy się zgadzają, iż rozwój wypadków w Polsce w dużej mierze zależy od Marsz. Rydza Śmigłego. Otóż dotychczasowa działalność polityczna tego ostatniego nie pozwala na ustalenie przewidywań co do cech jego charakteru, mogących w tym lub w innym sensie wpłynąć na bieg wydarzeń. Jeżeli pragniemy…
Lwowskie dzieci (cz. 2)
Swawolny Adaś
Odwiedziłem kapitana w szpitalu. Otworzywszy drzwi od jego pokoju, pomyślałem ze się pomyliłem. Na łóżku leżał ktoś do niego niepodobny, ale to był on! Kapitan zgolił wąsy i brodę! Usiadłem przy jego łóżku, zaambarasowany jak nigdy w życiu. Jakże tu rozmawiać jak ze znajomym z…
Czy Piłsudski uratował Sowiety? (cz. 2)
Z książki gen. Kutrzeby wynika, że Piłsudski chciał pomóc bolszewikom do zgniecenia Denikina. Ze stanowiska interesów Polski była to polityka słuszna, a w każdym razie w owym czasie mogła wydawać się trafną. Dziś bowiem wiemy, że bolszewizm jest wielkim, groźnym niebezpieczeństwem dla całej Europy, że…
Czy Piłsudski uratował Sowiety?
Rewelacje o rokowaniach z Leninem w r. 1919 Jednym z cięższych zarzutów, jakie propaganda sanacyjna stawiała „partyjnictwu”, był zarzut pomawiania Piłsudskiego o tajne rokowania z bolszewikami. „Partyjnicy” mieli rzekomo rozgłaszać, iż Piłsudski z Belwederu telefonuje sobie do kwatery bolszewików, porozumiewa się z nimi etc. Wieści…
Śladami Kmicica
W ostatnich czasach w komunikatach naszego Sztabu Generalnego spotykamy się coraz częściej z wzmiankami o brawurowej akcyi oddziałów jenerała Bałachowicza. Co to są za oddziały i któż to jest ten jenerał Bałachowicz? – zapytuje niejeden z czytelników, mniej lub więcej znających, przynajmniej z nazwiska, wszystkich…
Lwowskie dzieci (cz. 1)
Ochotnicy napływają
W pierwszych dniach lipca 1920 zjawiłem się we Lwowie z przydziałem do małopolskich oddziałów armii ochotniczej. W dużym domu przy pl. Smolki, w którym mieściło się dowództwo oddziałów, ruch i podniecenie było wielkie, bo ledwo sztab zaczął swoje prace, nadeszły wiadomości z frontu ze bolszewicy…
Co o nas myślą na Zachodzie i czego nam trzeba do zwycięstwa
(Korespodencja własna „N. Ref.”). Paryż, 9 sierpnia 1920. Bardziej niż kiedykolwiek, musimy się zdobyć w groźnych chwilach, jakie przeżywamy, na trzeźwość sądu, zimną krew, wytrwałość żelazną i wolę czynu. I na poczucie godności własnej. Więc trzeźwość sądu… Nie upajajmy się baszyszem złudzeń o mobilizacji korpusów,…
Tajemnica zwycięstwa Polski w r. 1920
Radosna to rocznica! I dzięki temu, żeśmy odrzucili i pognębili wroga, i przedewszystkiem dlatego, że w chwili próby i decyzji Naród okazał tyle hartu, taką siłę ducha i tyle cnoty żołnierskiej, która sytuację – w oczach zagranicy beznadziejną – w tryumf wspaniały przemienić pozwoliła. Samotniśmy…
Okrucieństwa bolszewickie
Zarząd Główny Polskiego Czerwonego Krzyża ogłasza: Łamiąc umowę zawartą w listopadzie z Polskim Czerwonym Krzyżem, władze bolszewickie przed ewakuacją miast: Żytomierza, Berdyczowa, Kijowa, wzięły zakładników z pośród ludności cywilnej, wrzuciły ich do więzień, a następnie wywiozły do oddalonych prowincji rosyjskich. Pomiędzy tymi zakładnikami znajdują się…
Inwazya bolszewicka w Polsce
18-go sierpnia na drodze do Mińska Mazowieckiego spotkałem pierwszą wielką partyę jeńców bolszewickich, wziętych do niewoli przez dywizye wielkopolskie jen. Konarzewskiego. Widok tego tysiącznego tłumu bosych obszarpańców wzbudził we mnie dreszcz retrospektywnego przerażenia na myśl, co stałoby się z Warszawą, gdyby ta głodna, bosa i…
Wszyscy przeciw Polsce
Z Bazylei donoszą do pism wiedeńskich o odbytej konferencyi w Bukareszcie co następuje: Dyplomatyczna konferencya w Belgradzie, w której wzięli udział Take Jonescu (Rumunia), serbski minister spraw zagr., jakoteż reprezentanci Czechosłowacyi i Bułgaryi, uchwaliła nie dopuścić do żadnej militarnej interwencyi przeciw Rosyi sowieckiej. Reprezentowane na…
Zwycięstwo pod Warszawą
W dniu 18-ym b. m. udałem się wraz z posłami: Wacławem Tomaszewskim, Krajną, Wróblewskim i Ignacym Thomasem na pobojowisko pod Warszawą. Wyprawę naszą poprzedziła godzinna audyencya u jenerała Latinika, pod którego łaskawem przewodnictwem odbyliśmy na mapie podróż przygotowawczą po obszarach, wsławionych zwycięstwem oręża polskiego. Te…
Jak się bawili bolszewicy w Brodach
Bolszewicy zajęli Brody d. 26. lipca. Tego dnia o g. 3 i pół nad ranem wszedł do miasta oddział z kilkunastu jeźdźców. Przedstawiali oraz niezwykły: obszarpani, niektórzy w samych koszulach bez butów. Jeden z jeźdźców miał cylinder na głowie, inni – kapelusze filcowe. Niektórzy mówili…
Rok 1920
Wkrótce ukazać się ma t. III wspomnień gen. Weyganda. „Revue des Deux Mondes” z 15 marca b.r. drukuje dłuższy rozdział z nie wydanej jeszcze książki p.t. „Bitwa warszawska”. Znaleźć tu można zarówno przedstawiony w skrócie przebieg działań wojennych jak ogólne wrażenia autora z pobytu w…
Gen. Weygand o bitwie warszawskiej
Z wielkim zainteresowaniem czytałem urywek pamiętników gen. Weyganda p.t. „La Bataille de Varsovie”, ogłoszony w „Revue des Deux Mondes” z 15 marca b.r. Jako minister wojny, członek Rady Obrony Państwa i, rzec mogę, jeden z najbliższych współpracowników marszałka Piłsudskiego, stałem niedaleko wydarzeń, które w całości…
Mowa L. George’a
Wygłoszona w parlamencie angielskim dnia 10 sierpnia 1920 przez L. George’a mowa wywołała powszechne zdumienie swoim cynizmem. Długa ta mowa da się streścić w 3 punktach: 1) Polska wykonała atak na Rosyę i to wbrew przestrogom państw sprzymierzonych. 3) Rząd sowietów ma wobec tego prawa…
Karaibja ukraińska
Eugienjusz Małaczewski w swym tomie „Koń na wzgórzu” opowiada, w jaki sposób ludność ukraińska Podola znęcała się nad naszymi żołnierzami, pojmanymi podstępnie: „Nareszcie tłum uciszył się zupełnie. Jakiś prowodyr przemówił mu do rozumu, uspokoił i kazał zgłosić się ochotnikom, którzyby chcieli „poigrać z lachami”. Chętnych…
Echa bitwy warszawskiej
W r. 1874 Sir Edward Creasy ogłosił książkę p.t. „The Fifteen Decisive Battles of the World”; dał w niej przegląd piętnastu bitew, – od Maratonu po Waterloo, – które zadecydowały o losach świata. W r. 1921 Lord d’Abernon ogłosił swoją „The Eighteen Decisive Battles of…
W bagnie żydowskich insynuacyi
Ostatni numer „Nowego Dziennika” przynosi artykuł pt. „Po tragedyi w Pińsku„. – Oddawna przywykliśmy do insynuacyi żydowsko-ruskich w guście „ prześladowań”, „pogromów” i „krzywd” i wiemy że w postępowaniu ich jest pewna metoda, stale stosowana do naszego społeczeństwa „calumniare audacter, aliquid haerebit” (śmiało szkaluj, zawsze…