Przypominam sobie niezmiernie ciekawą rozmowę, jaką odbyłem w Kownie z pewnym urzędnikiem dyplomatycznym Finlandji, w końcu marca 1940 r. Sprawę przedstawiał mi w sposób oryginalny: To co się stało – twierdził – jest przedewszystkiem niesłychaną klęską dyplomatów Wielkiej Brytanji. Niesłychaną może dlatego, że nigdy jeszcze…
Ukrainiec na Łubiance
Towarzyszem mojej celi więziennej był Włodzimierz Celewicz, Ukrainiec z Małopolski Wschodniej, członek UNDA, niegdyś prezes tej partii, naczelny redaktor „Diła” we Lwowie. Znałem go jeszcze z Polski i dość często spotykałem go w Brzeżanach, gdzie przyjeżdżał do rodziny swej żony na wakacje. Ostatni raz, tuż…
To dopiero byłaby klęska…
Oddawna znaliśmy formułką następującą: Bolszewizm jest wrogiem podwójnym. Zewnętrznym i wewnętrznym. Zewnętrznym w osobie państwa napadającego z całym jego aparatem i armią, wewnętrznym w osobie trzeciej międzynarodówki podkopującej obronność przeciwnika. POLITYCZNA BAKTERIOLOGIA Musimy jednak sobie powiedzieć zupełnie wyraźnie: bolszewizm jest wrogiem przede wszystkim i nade…
Wódka w państwie robotniczym
Charles W. Thayer („Reporter” z 15 maja b.r.) pisze o fali alkoholizmu która zalewa Rosję i jej satelitów. W Czechosłowacji spożycie alkoholu wzrosło o 25% w ciągu pięciu lat, w Polsce o 40% w ciągu jednego roku. Sam Chruszczew uderzył na alarm, przestrzegając przed pijaństwem…
Jeszcze o powstaniu warszawskim
Madryd, w czerwcu 1947. Artykuł Józefa Mackiewicza p.t. „Powstanie warszawskie z innej strony” („Wiadomości”, nr 59) jest próbą politycznej rehabilitacji powstania, próbą o tyle niespodziewaną że wyszła spod pióra pisarza, który dokładnie zna niebezpieczeństwo rosyjskie, trafnie określając je jako znacznie groźniejsze od niemieckiego. Mackiewicz sądzi,…
Chan chamstwa
Józef Wissarjonowicz Dżugaszwili
Profesorowi Marjanowi Zdziechowskiemu, autorowi dzieła o Napoleonie III-cim, poświęcone. Motto: „Każda epoka potrzebuje wielkich nazwisk; jeżeli ich brak, wtedy je wymyśla.” Helwecjusz. Obchodził niedawno jubileusz, pięćdziesięciolecia urodzin swoich, zatem jest jeszcze stosunkowo młody. W galerji tych nowego typu „regentów”, rekrutujących się z hersztów, w galerji…
„Potiomkinowskie wioski” sowieckiej akademii nauk*
Trzej uczeni angielscy, na znak protestu przeciwko traktowaniu nauki w Rosji dzisiejszej, wystąpili z sowieckiej akademii nauk. W odpowiedzi, akademia czym prędzej się zebrała i ogłosiła że uczonych sama ze swego grona usuwa. Rzecz prosta, społeczeństwo rosyjskie dowie się, że faszystowscy uczeni zachodnioeuropejscy stali się…
Słuszna decyzja rządu polskiego w sprawie Katynia*
Rząd polski, który w r. 1943, po rewelacjach niemieckich w sprawie morderstw katyńskich, zwrócił się do Międzynarodowego Czerwonego Krzyża z prośbą o wyświetlenie okoliczności zbrodni, postąpił słusznie i mądrze. Jeśli chodzi o stronę moralną, żaden rząd na świecie nie mógł przejść do porządku nad odkryciem,…
Pokolenie sierpa i młota
Autor znakomitego sloganu sowieckiego: „Musimy doścignąć i prześcignąć Europę” („My dołżny dognat’ i pieriegnat’ Ewropu”) z pewnością nigdy nie myślał, że chłop z wielkiego kołchozu pod Moskwą potrafi operować tym sloganem w wypadku następującym. Na asfaltową szosę, wiodącą z Moskwy do podmiejskiej willi Stalina, w…
Kandydaci do Nobla
W SEMICKIM odłamie prasy sanacyjnej czytamy następujący telegram: Wilno (ŻAT). Centralny Zarząd Żydowskiego Instytutu Naukowego uchwalił wystawić kandydaturę Szalom Asza do Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 1934. Szaloma Asz w dziedzinie literackiej! Dobrze! Natomiast w dziedzinie pokojowej kandydatem Genewy, Paryża, Salonik, Tel-Awiwu, New…
Bunt na kolanach
W przeddzień przemówienia Chruszczewa na XX kongresie partii komunistycznej w Moskwie, we Francji został usunięty z partii towarzysz Hervé, były redaktor „Humanité”, za ogłoszenie książki p.t. „Rewolucja a fetysze”. Po przemówieniach Mikojana, Mołotowa i innych wodzów partyjnych, po rehabilitacji straconych przez Stalina komunistów polskich, ukraińskich,…
„Potiomkinowskie wioski” literatury*
Trzej uczeni angielscy, na znak protestu przeciwko traktowaniu nauki w Rosji dzisiejszej, wystąpili z sowieckiej akademii nauk. W odpowiedzi, akademia czym prędzej się zebrała i ogłosiła że uczonych sama ze swego grona usuwa. Rzecz prosta, społeczeństwo rosyjskie dowie, się, że faszystowscy uczeni zachodnioeuropejscy stali się…
Przyczynek do ponurych dziejów
W „Życiu” z 10 sierpnia b.r. Ferdynand Goetel ogłosił p.t. „Zmiana okupacji” urywek ze swej książki „Czasy wojny”. Urywek ten jest głównie poświęcony wypadkom w Krakowie w końcu 1944, okresie bezpośrednio poprzedzającym okupację sowiecką oraz jej początek w r. 1945. Nie ze wszystkimi relacjami Goetla,…
Tak zwany Wschód europejski
Czym właściwie jest t.zw. europejski Wschód? Po tym wszystkim co zostało już napisane na ten temat, pytanie wydać się może co najmniej spóźnione. Nie obniżając w niczym zasług wielu uczonych, polityków, pisarzy, ma się jednak czasami wrażenie że gdyby o tym Wschodzie napisano nieco mniej,…
Gdyby W. Brytania była Polską
W piśmie glasgowskim „The Bulletin” ukazał się 16 b.m. p.t. ” Przypuśćmy, że W. Brytania byłaby Polską” następujący artykuł wstępny: Przypuśćmy, że Hitler miał łut szczęścia wiecej w 1940 roku. Przypuśćmy, że udało mu się dokonać inwazji tej wyspy w momencie kiedy wojska nasze były…
Kalejdoskop ulicy moskiewskiej
(Korespondencja własna „Kurjera Bydgoskiego”) Moskwa, w styczniu. Tłum moskiewski chadza bezustannie po ulicy, jest ustawicznie w drodze. Przestrzenie i dystanse są tu olbrzymie, a środki komunikacyjne wystarczają zaledwie dla trzeciej części ludności. Patrząc na mieszkańców Moskwy z perspektywy ulicznej, odnosi się wrażenie, że każdy z…
„Ideologiczne” buty
Kosztowne pomysły sowieckiego manjaka
(kz) Prasa moskiewska donosi, że na czele głównego oddziału modelowego przemysłu obuwianego stał niejaki Piekar, człowiek umysłowo chory. Piekar opracowywał nowe modele obuwia, uzasadniając swoje pomysły w sposób „ideologiczny”. Uważał on, że znajdujące się obecnie w użyciu obuwie, jest przesądem „z czasów przeklętego feudalizmu”. „Tylko…
Trzeci sojusznik
Anglia zlekceważyła niebezpieczeństwo komunizmu, jako siły zdolnej w nader krótkim czasie odrestaurować Rosję. Niezależnie od tego jak bardzo byliśmy przejęci uwielbieniem dla Anglii – to jednak musimy stwierdzić, że będąc na swojej wyspie tak bardzo pewną, zbyt łatwo daje się kołysać pozorom bezpieczeństwa i łatwości.…
Hitlerowskie i Stalinowskie „partejtagi”
Odbywający się w Norymberdze kolejny hitlerowski „partejtag” jest pierwszorzędnem i całkowitem odzwierciedleniem autorytatywno-totalnego państwa monopartyjnego. Jeżeli ktoś niemiał możności z bliska zapoznać się z tego rodzaju państwem – to proszę czytać prasę hitlerowską, lub nastawić aparat radjowy na Niemcy, żyjące ostatnio norymberskim „partejtagiem”. Przy odrobinie…
Moskwa nie chce dać baz dla pomocy Warszawie
W. Brytania i St. Zjednoczone zwróciły się niedawno z naglącym żądaniem pod adresem Rosji, by samoloty sojusznicze w rozszerzeniu dotychczasowego systemu lotów z baz włoskich do rosyjskich i z powrotem mogły korzystać z baz rosyjskich również przy zaopatrywaniu w broń Warszawy. Żądanie to zostało przez…
Oportunista
Ofiarami tyranii komunistycznej byli najwybitniejsi pisarze rosyjscy. Stalin skazał na śmierć Pilniaka i Babela, na milczenie – Pasternaka i Zoszczenkę. Jesjenin i Majakowskij wybrali samobójstwo. Aleksjej Tołstoj mówił że życie w zbytku czeka każdego kto literacko „prostytuuje się” przed Stalinem. Sam przyjął tę zasadę, ale…
Narodziny kołchozów
W „rejispołkomie” odczytano poufny rozkaz z Moskwy, który brzmiał: „Rejon borysopolski ma podnieść kolektywizacją wsi do 60%…” Oczywiście nie zapomniano dodać, że kolektywizacja ma być „ściśle dobrowolna”. Zrozumienie tej „ścisłej dobrowolności” określonej zgóry i znowu ściśle w % – wprowadziłoby w kłopot każdy organ władzy,…
Brednie o „polskim guislingu”
Radio w Moskwie wystąpiło w sobotę wieczór z gwałtownym oskarżeniem przeciw ” naczelnemu quislingowi polskiemu prof. Ostrowskiemu, który…. pozostaje w stałym kontakcie z kołami polskich reakcjonistów w Londynie i Nowym Yorku.” Speaker moskiewski opowiadał w dalszym ciągu o gorączkowych przygotowaniach Niemców do przyszłych walk, które…
O ziemiach wschodnich Polski
W dzienniku „Manchester Guardian ” z d. 31 maja br. ukazał się artykuł Sira Bernarda Paresa, zatytułowany „Porozumienie angielsko-rosyjskie”, w którym autor wypowiada pogląd – reprezentowany również przez tygodnik „The New Statesman and Nation” i pewną ilość publicystów angielskich, – jakoby główną przeszkodą w zbliżeniu…
Sędziowie norymberscy
Proces niemieckich zbrodniarzy wojennych w Norymberdze mógł otworzyć nową erę w stosunkach międzynarodowych gdyby nie to że wśród sędziów znaleźli się przedstawiciele państwa, które dopuściło się akurat takich zbrodni za jakie byli sądzeni Niemcy. Trybunał sądzący został w ten sposób od razu pozbawiony wszelkiego autorytetu…
