Przedwojenna Polska, piętnowana jako „reakcyjna”, w gruncie rzeczy powinna była być wychwalana przez tych wszystkich, dla których, jak dla labourzystów angielskich, socjalizm sprowadza się do upaństwawiania bez względu na to jak upaństwawianie odbija się na poziomie życia robotnika.
Świeżo Igael Gluckstein w doskonałej książce „Stalin Satellites in Europe” (Londyn 1962) przypomina za S. L. Sharpem „Nationalization of Key Industries in Eastern Europe” (Waszyngton 1946), że ze wszystkich krajów znajdujących się obecnie za żelazną zasłoną, upaństwowienie w Polsce przed wojną poczyniło największe postępy. Sądzić wolno, że nigdzie indziej na świecie, poza Sowietami, w rękach państwa nie znajdowało się tyle gałęzi życia społecznego i gospodarczego. Sharp wylicza: 100% -sole potasowe, spirytus, tytoń, lotnictwo, samochody, transport lotniczy, poczta, telegraf, radio; 97% – transport morski; 95% – barwniki; 93,3% koleje; 91% ubezpieczenia od ognia; 84% – sól; 73% – telefony; 70% – hutnictwo; 52% – ubezpieczenia poza ubezpieczeniami od ognia; 50% – wody mineralne i uzdrowiska; 45,8% – instytucje finansowe; ok. 30% – obrabiarki; 30% – kamieniołomy i wywóz drzewa; 25% – gazy naturalne, węgiel, przemysł chemiczny; 10-20% – dykta, wyroby bawełniane, sprzęt elektryczny, drzewo, przetwory naftowe; 7,9% – energia elektryczna. W latach 1930-1931 w rękach państwa znajdowało się 22,5% całego bogactwa przemysłowego Polski: wartości 12 i pół miliarda złotych; w najważniejszych działach, jak ciężki przemysł, metalurgia, przemysł chemiczny, transport, procent ten był wyższy. Dodajmy, że w latach 1931-1939 proces upaństwawiania posunął się naprzód.
Podobnie działo się z rzekomymi polskimi feudalnymi „landlord”ami, czyli obszarnikami. To zagadnienie najdosadniej ujął swego czasu Nowaczyński: „… Widziałeś ty obszarnika, co żre kawior, szampan chlapie…! a obszarnik komornika czym zapłacić, w łeb się drapie”.
Czytaj także:
Prasa angielska o Polsce
„Observer” 29. 6.: W czasopiśmie „Portnightly Review” znany pan William Harbutt Dawson krytykuje traktat pokojowy, o ile dotyczy Polski i sądzi, że koalicja poszła za daleko, poza granice rozsądku i bezpieczeństwa, oddając Polsce Prusy Zachodnie...
Podróż społeczna po Polsce
Konrad Wrzos. Oko w oko z kryzysem. Repartaż z podróży po Polsce. Fotomontaż okładki art. mal. Jerzego Zaruby. Warszawa, F. Hoesick, 1933; str. 378 i 6nl. Jesteśmy w pełni sezonu turystycznego; poznajemy Polskę od Tatr...
Sprawa żydowska w Polsce
Zagadnienie żydowskie jest bezsprzecznie najważniejszym zagadnieniem Polski. To nie ulega kwestii dla każdego myślącego Polaka, jeśli jednak ktoś o tej kwestii nie mówi jasno, to tylko dlatego, że boi się narazić ze strony żydowskiej na...
Niemcy w Polsce podnoszą głos
Zajęci wyborami sejmowymi, a ostatnio samorządowymi nie mogliśmy poświęcić należytej uwagi niezmiernie ważkim zagadnieniom: żądaniom organizacji Niemców hitlerowskich w Polsce. O sprawach tych jak również o losie Polaków w Niemczech pisaliśmy już kilkakrotnie, szczególnie w...
Publicysta hitlerowski o „sanacji” i o Polsce. (cz. II)
Ciekawa książka Fryderyka Sieburga II. Poznaliśmy już poglądy Sieburga na politykę zagraniczną. Chciałby sprzymierzoną z Niemcami Polskę pchnąć na wschód, wbrew ugodzie polskiej z Sowietami. Nie wiem, czy tak ukochany przez p. Sieburga min. Beck...
Jest jedno takie miasto w Polsce
(Korespondencja własna „Buntu Młodych”) Łódź, w styczniu. Tragedja robotnicza w Łodzi. Noc Wigilijna na podwórzu fabrycznym. Oszukiwanie robotnika polskiego w jego własnym państwie domaga się ingerencji władz. Co na to czynniki miarodajne? Jest jedno takie...
Stan wojenny w Polsce obowiązuje z dniem 1 września
Zarządzeniem z dnia 1 września 1939 r. wydanym na podstawie art. 1 ust 1. ustawy z dnia 23 czerwca 1939 r. o stanie wojennym (Dz. U. R. P. Nr. 57, poz. 36) wprowadził Prezydent Rzeczypospolitej...
Światowy spisek nacyonalistów żydowskich przeciw Polsce
(Garść nowych dokumentów i rewelacyi). Na Ukrainie połowę ludności żydowskiej wycięto w pień, a syoniści warszawscy bronią Ukraińców. – Księga kalumnii na Polskę, wydana we wszystkich językach świata. – Ohydna ilustracya w „Trenton-Evening Times” i...
Brak komentarzy