Nie ma dziś w Polsce warstwy, klasy ani kasty szlacheckiej. Herb nie daje wyłączności przywilejów gospodarczych czy politycznych. Można więc chyba mówić na temat szlachty bez podejrzeń, że się coś szkodliwego knuje. A mówić warto, bo to nie przedawniony temat. Znamienne jest i nietrudne do…
Pisarze polscy a Rosja sowiecka
F. A. Ossendowski
(Ankieta „Wiadomości Literackich”) Literatura sowiecka – Eksperyment komunistyczny – Zbliżenie polsko-rosyjskie 1) Dzielę współczesną literaturę rosyjską na dwie kategorje: a) prorządową, czerpiącą tematy z cyrkularzy Kominternu lub centrali Rosyjskiej Partji Komunistycznej – nieszczerą, najemną, niewolniczą; b) tolerowaną przez C. I. K. i Komintern, którą dźwigają…
Sojusz habsbursko-ukraiński
Wiadomo, że zamach zbrojny Rusinów na Lwów i Galicyę Wschodnią to dzieło austryacko-pruskie. Z pułków wschodnio-galicyjskich usunięto na jesieni zeszłego roku Polaków, w samym Lwowie umieszczono prawie samych Rusinów, zaopatrzono ich należycie w broń i amunicyę, opracowano im dokładnie organizacyę zamachu. Tajne narady odbywały się…
Dżihad
(WOJNA ŚWIĘTA W ARABJI) Pozycja białej rasy na terenie półwyspu Arabskiego, czy to w Syrji, czy w Transjordanji, lub Mezopotamji, albo wreszcie w dalekim Iraku – od czasu rozbicia imperjum tureckiego i w ślad za tem idącej okupacji europejskiej, nigdy nie była mocna. Bo ani…
Wśród potęgi i grozy górskiej
(Z cyklu: Reportaże „Wiadomości Literackich”) Ogromna większość mieszkańców miasta, znalazłszy się po raz pierwszy w górach, jest zupełnie bezradna. Konfiguracja terenu, kapryśność klimatu, odległości optyczne, łudząco łalwe lub przesadnie groźne i niedostępne na oko stromizny stoków, architektoniczne (pozorne przeważnie) podobieństwo szczytów, grani, dolin – wszystko…
Pakt Stalina z Hitlerem w świetle polityki francuskich komunistów
Jest rzeczą jasną, co miał na celu Hitler, zawierając pakt ze Stalinem, – pisze S. Wolin w artykule „Stalin i Hitler w świetle polityki francuskich komunistów” w miesięczniku „Socjalisticzeskij Wiestnik” z 26 czerwca b.r., – ale co miał na celu Stalin? Oficjalna wersja sowiecka…
Tradycje etyczne Talmudu
W pierwszej księdze Mojżeszowej, w rozdziale dwunastym, czytamy, że gdy nastał głód, Abraham pociągnął do Egiptu. Aby się w obcym kraju wygodnie urządzić, rzekł do Sary, swej żony: jesteś ładna, Egipcjanie gotowi mnie zabić a ciebie zabrać, więc nie mów, że jesteś moją żoną, tylko…
Tajemnica zwycięstwa Polski w r. 1920
Radosna to rocznica! I dzięki temu, żeśmy odrzucili i pognębili wroga, i przedewszystkiem dlatego, że w chwili próby i decyzji Naród okazał tyle hartu, taką siłę ducha i tyle cnoty żołnierskiej, która sytuację – w oczach zagranicy beznadziejną – w tryumf wspaniały przemienić pozwoliła. Samotniśmy…
Ostatni list Marii Antoniny znaleziono obecnie w Czechosłowacji
(xy) W Opinicach, niedaleko miejscowości Piestany w Czechosłowacji odkryto w bibliotece hrabiego Henryka Apponyi oryginał listu testamentu, który napisała w swojej celi nieszczęśliwa królowa francuska Maria Antoinetta. List ten urwany jest nagle. Zmęczona królowa zasypia. Budzą ją o godzinie drugiej w nocy i wiadomo, jaką…
20-lecie terroru
Instytucja, przed którą drży Rosja W ZSRR obchodzono ostatnio jubileusz dwudziestoletniego istnienia G. P. U. Pozornie wydaje się, że obchód jubileuszowy komisariatu spraw wewnętrznych N. K. W. D. (tak obecnie nazywa się G. P. U.) jest wewnętrzną sprawą ZSRR. Jednak instytucja ta przez 20 lat…
Litwini mówiący po polsku
Od pana M. Prószyńskiego z Mińska litew. otrzymaliśmy list następujący: Szanowny Redaktorze! Oto już upłynęło około dwóch tygodni od czasu, jak wysłałem do „Kurjera Wileńskiego” w liście rekomendowanym artykuł w niezmiernie ważnej kwestji, jak się ma nazywać ludność w Litwie, mówiąca po polsku, z prośbą…
Hr. Lasocki z pod Kutna – osobisty wróg Polski
Z Warszawy donosi (Pm): W sobotę dn. 25 b. m. odbędzie się w warszawskim sądzie okr. sprawa, jakiej jeszcze w sądach polskich nie było. Obywatel polski oskarżony o zelżenie własnego narodu. Smutnym bohaterem tej sprawy jest ziemianin z pod Kutna hr. Lasocki. Dnia 26 lutego…
PP. Mordka Łokieć i Rebeka Żelazo „dygnitarzami” na Kremlu…
Bezczelni oszuści wyłudzali ostatnie grosze Z Warszawy donosi (Pm): Do urzędu śledczego wpłynęły doniesienia o niebywałem oszustwie, dokonanem przez dwóch oszustów warszawskich: Moszka Elego Białeckiego i Joska Szlakiera. Sprytni ci oszuści rozpuścili wśród bezrobotnych wieść, że zostali delegowani przez władze sowieckie do Warszawy w celu…
Kaci Polski o Polkach
(Przyczynek do roli kobiet polskich w powstaniach) Wertując zlekka dzieje powstania styczniowego, miałem w ręku jedną po drugiej trzy monografje Murawjowskich popleczników: 1) gen. A. Cyłowa „Sbornik rasporziażenij grafu Murawjowu po usmirieniju polskago miatieża”, 2) I. A. Nikotina „Zapiski 1857-1865 goda”, 3) A. Miłowidowa „Diejatielnost…
Komunizm a Polska
Pedagogja, powiedział głęboki myśliciel współczesny, X. Laberthonniere nie jest tylko nauką, ona jest przede wszystkiem apostolstwem – (Theorie de l’education), Paris (Bloud) 1923) – apostolstwem, którego potrzebę czuję duszą całą i wraz ze mną czuje to każdy, kto zdał sobie sprawę z tego, że weszliśmy…
Nie musiało trwać 63 dni
Uwagi o powstaniu warszawskim Przy czytaniu różnych rozważań rocznicowych na temat powstania warszawskiego oraz ogólniejszych dociekań w związku z tragicznym dziesięcioleciem uderzył mnie fakt, że spór toczy się głównie o sam wybuch powstania. Tymczasem moim zdaniem istnieje jeszcze drugie zagadnienie: czy walka musiała trwać 63…
Prasa brytyjska o stosunkach polsko-rosyjskich
Prasa brytyjska, komentując najazd niemiecki na Rosję, wstrzymała się w pierwszym dniu od wszelkich uwag na temat stosunków między Polską a Z.S.R.R. Dnia następnego, tj. 24 czerwca, wszystkie dzienniki – podobnie jak B.B.C. – podały obszerne cytaty z przemówienia radiowego gen. Sikorskiego do Kraju w…
Jak rząd brytyjski zamknął „Wiadomości Polskie” w roku 1944
Od wybuchu wojny we Francji wprowadzono cenzurę prewencyjną czasopism. Drukarnia przesyłała całą ostateczną korektę numeru do cenzury, która skreślała ustępy uznane za niewłaściwe. Często pisma pojawiały się z białymi plamami, ale system był jasny i prosty, jak jasna i prosta jest umysłowość francuska. Z chwilą…
W koszarach „czerwonych amazonek” w oblężonym Madrycie
(Korespondencja własna „Ilustrowanego Kuryera Codziennego”) Madryt, w lipcu. Madryt nadsłuchuje… Przypomina to typowe obrazki z wielkiej wojny, gdy mieszkańcy miast wychodzili w pola i przykładając ucho do ziemi, obliczali, jak daleko znajduje się linja bojowa. Bo tu – nie wiele osób wierzy w komunikaty urzędowe. Radjo…
Urzędomanja
Niedawno komisja budżetowa Sejmu zredukowała budżet personalny ministerstwa spraw wewnętrznych o 6% w centrali, zaś w województwach i starostwach o 5%. Łącznie z redukcją, przeprowadzoną przez ministerstwo spraw wewnętrznych niezależnie od komisji budżetowej, tysiąc z górą osób – urzędników tego ministerstwa podległo redukcji. Los tego…
Kraj bez kryzysu
Wyspa Chmurnej Północy najszczęśliwszym zakątkiem świata Zagubiona wśród wód Atlantyku, odcięta od reszty świata, Islandia, „wyspa chmurnej północy” – jak ją nazwał Goetel – żyje swym własnym życiem, zdała od trosk i wstrząsów, które gnębią kontynenty. Zajmując terytorium tak wielkie jak Holandia, Belgia i Szwajcaria…
„Wolnego miasta Gdańska nie wymyślił traktat wersalski”
Dziedzina „gdańskologji” polskiej jest – trzeba przyznać – dosyć znana. Bardzo wiele się pisze o najdalszej przeszłości, znamy czasy św. Wojciecha i książąt pomorskich, znamy dzieje Gdańska miasta hanzeatyckiego, jego wzloty i uupadki, związek z Rzeczypospolitą, odłączenie od niej, czasy pruskiej okupacji, potrafimy się nieźle…
Skandaliczne praktyki parcelacyjne na Kresach Wschodnich
Różne mogą być poglądy na sposób i metody, jakie należałoby stosować celem zwiększenia ekspansji żywiołu polskiego w Małopolsce Wschodniej. Ale nie ma – i być nie może – najmniejszej różnicy poglądów w kwestij zasadniczej: polski stan posiadania nie może pod żadnym warunkiem i pozorem ulec…
Wielka Brytania a Sowiety
Wojna rosyjsko-niemiecka ożywiła znów popularną w niektórych kołach lewicowej inteligencji angielskiej koncepcję oparcia przyszłej struktury politycznej i gospodarczej świata na ścisłym współdziałaniu trzech wielkich imperiów: Imperium Brytyjskiego, Stanów Zjednoczonych i Z.S.R.R. Wyznawcą tej koncepcji jest m.i. znany pisarz socjalistyczny H. G. Wells, który propaguje ją…
Brytyjskie pojmowanie wojska
W pismach angielskich znajdujemy ciekawe echa życia i trosk armii brytyjskiej. Płk. Bingham – zdarzenie już przebrzmiałe, chodzi o naukę – wystąpił publicznie przeciw przyjmowaniu do szkół oficerskich młodzieży pochodzącej z niższych warstw społeczeństwa, twierdząc, że tylko wychowanie w szkołach t. zw. publicznych – dostępnych…
